De afgelopen maanden zijn de prijzen voor gas en elektriciteit in Nederland flink gestegen. Veel huishoudens en bedrijven voelden deze klap in hun portemonnee en voor sommigen werd het zelfs nijpend. Toch zit er ook een andere kant aan deze ontwikkeling: de aandacht voor hernieuwbare energie – denk aan zonnepanelen, windenergie en zelfs waterkracht – groeit in rap tempo. Niet iedereen kan zich echter meteen een eigen duurzame installatie veroorloven.
Windturbine in Zeeland, bron: pasja1000 via Pixabay
Nieuwe records voor zonne- en windenergie: deze trend stopt niet zomaar
Uit de nieuwste cijfers van het Internationaal Energieagentschap (IEA) blijkt dat 2025 een recordjaar is voor hernieuwbare energiebronnen. Niet alleen omwille van het klimaat, maar – eerlijk is eerlijk – ook omdat de hoge prijzen van fossiele brandstoffen Nederlanders dwingen te zoeken naar alternatieven. In 2025 werd wereldwijd bijna 300 GW aan nieuwe hernieuwbare capaciteit geïnstalleerd, een indrukwekkend aantal.
Zonnepanelen op daken, windmolens langs de Afsluitdijk en waterkrachtinstallaties staan steeds meer in de belangstelling. Het afgelopen jaar werd er volgens het IEA ruim 290 GW aan hernieuwbare productie geïnstalleerd. Daarmee werd het vorige record alweer gebroken. Experts zijn ervan overtuigd: deze groei zet door en vanaf nu zal het gros van de nieuwe energieopwekking uit duurzame bronnen komen.
Met het groeitempo van nu verwachten analisten dat hernieuwbare energie al rond 2026 fossiele brandstoffen wereldwijd voorbijstreeft. Dat betekent schonere stroom voor iedereen — en dat helpt de klimaatdoelen dichterbij te brengen.
Europese koppositie en lokale kansen
Beleid van prominente wereldstaten, vooral binnen Europa, stimuleert deze verschuiving. De Europese Unie blijft koploper als het gaat om investeringen in de energietransitie. Nederland volgt het voorbeeld en scoort hoog op de installaties van zonnepanelen, met name in de Randstad en op nieuwbouwwoningen.
De conclusies van de klimaatconferentie COP26 in Glasgow gaven een duwtje in de rug. Toch was er kritiek: sommige milieugroeperingen vonden dat er te weinig concreets besloten werd. Ondertussen blijven lokale initiatieven in Nederlandse gemeenten en samenwerking met energiecoöperaties voor de doorslaggevende groei zorgen.
Hoe hoge prijzen duurzame energie een handje helpen
Niet alleen de klimaatambities versnellen de energietransitie; ook de stijgende prijzen van gas en stroom spelen een grote rol. Consumenten en ondernemers in Amsterdam, Groningen en zelfs Zeeland zoeken steeds vaker naar alternatieven zoals warmtepompen, hybride systemen en zonnepanelen.
De vraag naar zonnepanelen – zeker met batterijopslag – op woonhuizen is enorm toegenomen. De hoge prijzen en subsidies zoals de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE) maken de terugverdientijd korter dan ooit. Hierdoor wordt investeren in zonnepanelen aantrekkelijk, zelfs voor kleinere huishoudens — zeker nu moderne systemen ook energie kunnen opslaan voor bewolkte dagen.
Installateurs en leveranciers komen met pakketten waarbij alles, tot en met het aanvragen van subsidie, voor u geregeld wordt. Ook bedrijven krijgen meer opties: zo startte Vattenfall onlangs samen met Rabobank een product voor bedrijfspanden met grote stroomvraag. De installatie wordt gratis gedaan; de ondernemer betaalt alleen voor de werkelijk gebruikte zonnestroom en is zo vanaf dag één voordeliger uit.
Na vijftien jaar mag de onderneming het zonne-energiesysteem tegen een symbolisch bedrag overnemen. Zo’n model helpt vooral mkb-bedrijven, die niet direct grote investeringsruimte hebben maar wel willen verduurzamen en besparen.
Kanttekeningen: betaalbaarheid blijft een punt
De geschiedenis met grootschalige zonneparken uit het tijdperk van Generatie Els Borst leert ons dat de uitvoering van duurzaamheidsbeleid soms kostbaar kan zijn en minder transparant is verlopen. Toch brengen nieuwe subsidieregelingen en soepelere regels voor panelen op daken van woonhuizen duidelijke voordelen.
Voor een groeiend aantal Nederlanders is de stroomprijs van het net nog steeds een probleem – vooral voor mensen met een lager inkomen. Ondanks subsidies blijft de aanschaf van zonnepanelen of een warmtepomp financieel buiten bereik van velen. Hier ligt een grote uitdaging voor de komende jaren, want de energietransitie moet eerlijk zijn.
- Tip: Vergelijk altijd meerdere aanbieders voor zonnepanelen en laat u goed informeren over financiële regelingen zoals de BTW-teruggave.
- Let op: Kies voor gecertificeerde installateurs – valse beloftes en snelle jongens zijn nog steeds actief op de markt.
- Handig om te weten: De meeste banken bieden sinds 2024 gerichte leningen voor verduurzaming van uw woning aan met lage rente.
Wat betekent dit voor u?
De hoge prijzen voor gas en elektriciteit veranderen het energielandschap in Nederland sneller dan ooit. Kleine én grote initiatieven maken duurzame energie steeds normaler en haalbaarder. De toekomst is al begonnen – of u nu in een jaren-30 woning woont in Utrecht of ondernemer bent in Eindhoven, nu is het moment om na te denken over de overstap.
