China heeft onlangs de grootste pompaccumulatiecentrale ter wereld in gebruik genomen, een mijlpaal die de wereldwijde energiemarkt niet onberoerd laat. Met een verbluffende opslagcapaciteit van 6,6 miljard kWh is dit project een toonbeeld van duurzame innovatie – en de bekende Dlouhé stráně-centrale uit Tsjechië steekt daar maar schril bij af.
Turbine (illustratiebeeld)
De State Grid Corporation of China, de nationale beheerder van het elektriciteitsnet, heeft vorige week officieel de grootste pompaccumulatie-waterkrachtcentrale ter wereld opgestart. Ter vergelijking: de Dlouhé stráně, de grootste vergelijkbare centrale in Nederlandstalige regio’s, valt hierbij werkelijk in het niet.
“Waterbatterij” van 2 miljard dollar: een krachtpatser
Het complex staat in de Chinese provincie Hebei en bestaat uit maar liefst 12 pompen van elk 300 MW. Samen leveren ze een indrukwekkend vermogen van 3,6 GW. Genoeg om, als er maximaal wordt afgepompt, in totaal 6,6 miljard kWh op te slaan. Dat is dus niet zomaar een technisch hoogstandje, maar echt een sprong vooruit qua schone energieopslag.
- Vermogen: 3,6 GW – ruim vijf keer zoveel als Dlouhé stráně (650 MW)
- Cycle-opslag: 6,6 miljard kWh per keer
- Kosten: circa 1,87 miljard dollar, gefinancierd en gebouwd in twee fasen
Lokale experts wijzen met trots op deze schaal: zo produceert Dlouhé stráně per cyclus ongeveer 3,2 miljoen kWh, terwijl de Chinese reus op vol vermogen makkelijk vijf- tot zesmaal daaroverheen gaat. Het is bijna niet te bevatten – dit systeem werkt echt als de ruggegraat van de toekomstige duurzame stroomvoorziening.
Fengning: slimme piekafvlakking voor het duurzame net
Net als vergelijkbare projecten – bijvoorbeeld de kleinere installaties in de regio Groningen of de Eemscentrale – is Fengning vooral bedoeld als opslagsysteem: klaar om pieken op te vangen wanneer vraag en aanbod van elektriciteit niet kloppen. Voor China betekent dat vooral het flexibel kunnen inzetten van energie die wordt opgewekt via wind- en zonneparken. Die worden op dit moment in razend tempo bijgebouwd, vooral rondom kustplaatsen als Tianjin.
Het basisprincipe is eenvoudig en doeltreffend: twee grote waterbekkens op verschillende hoogtes. Zodra er een overschot aan groene stroom is (of de prijs laag staat), wordt water met elektrische pompen omhoog verplaatst. Is er ’s avonds weer meer vraag – of leverden de zonneparken minder door bewolking – dan stroomt het water door leidingen omlaag, waardoor turbines elektriciteit opwekken voor het net.
Vergelijkbare ‘waterbatterijen’, zoals ze in vakkringen worden genoemd, krijgen wereldwijd steeds meer aandacht. Zelfs hier aan de Noordzee, denken ingenieurs van TU Delft en lokale netbeheerders aan kleinere versies om pieken van windparken op te vangen.
Duurzame toekomst voor Nederland?
Waar we in Nederland nu vooral inzetten op thuisbatterijen, buurtaccu’s en flexibele vraagsturing, laat China zien wat er mogelijk is als je echt groots durft te denken. Zulke pompaccumulatie-systemen zijn een van de schoonste methoden om schone energie op te slaan – zonder dat er zeldzame metalen of veel ruimte benodigd is.
Gaat ons land China achterna? Voorlopig lijkt dat technisch lastig, gezien ons lage landschap, maar de discussie krijgt ongetwijfeld een nieuwe impuls. Mocht u betrokken zijn bij energie-innovatie, dan is het Fengning-project beslist een voorbeeld om te volgen.
Eén ding is duidelijk: de toekomst van groene energie vraagt om slimme opslag, en de Chinezen zetten de toon met hun gigantische ‘waterbatterij’. Wie weet zien we binnenkort in de Betuwe of Limburg ook zulke innovatieve projecten verschijnen.
