Het gebruik van houtige biomassa als energiebron blijft populair in de Europese Unie – en dat geldt ook steeds meer voor Nederland. Toch trekken meer dan 500 internationale wetenschappers nu aan de bel: het verbranden van hout ter vervanging van fossiele brandstoffen blijkt geen oplossing voor ons klimaatprobleem. Zij roepen Europese, Amerikaanse en Aziatische politici dringend op om de inzet van houtige biomassa als zogenaamd ‘klimaatneutraal’ per direct stop te zetten.
Waarom biomassa verbranden niet het antwoord is
Het klinkt zo logisch: bomen nemen CO₂ op, dus als we hout verbranden en weer nieuwe bomen planten, compenseren we die uitstoot. Helaas steekt het complexer in elkaar. Wanneer bossen worden gekapt voor biomassa, komt er in korte tijd een enorme hoeveelheid koolstof vrij – koolstof die anders tientallen tot honderden jaren in onze bossen zou blijven opgeslagen. Uit recent onderzoek van onder andere Wageningen University & Research blijkt bovendien dat aanplant van jonge bomen dit verlies slechts op lange termijn gedeeltelijk kan compenseren.
Bomen zijn meer waard levend dan als brandstof
Laten we eerlijk zijn: levende bomen zijn essentieel, niet alleen als koolstofput, maar ook voor biodiversiteit, waterhuishouding en recreatie (denk aan het Amsterdamse Bos of de Veluwe). Wetenschappers zijn unaniem: het kappen van bossen voor houtige biomassa schaadt natuur, klimaatinspanningen en lokale gemeenschappen. Overheden zouden zich nu vooral moeten richten op het beschermen en herstellen van bossen, in plaats van ze te blijven opstoken in centrales.
De mythe van ‘CO₂-neutrale’ biomassa in de EU
Vanuit Brussel wordt biomassa nog steeds als hernieuwbare energiebron gezien. Nederland en andere Europese landen subsidiëren deze inzet om internationale klimaatdoelen te halen. Maar precies deze overheidssubsidies leiden tot een enorme toename in houtkap, blijkt uit het open manifest, mede ondertekend door prominente Nederlandse wetenschappers van universiteiten als Radboud en Utrecht.
Deze experts waarschuwen: alleen politieke keuzes kunnen deze ‘verkeerde stimulans’ stoppen. Europese leiders, zoals Ursula von der Leyen, worden opgeroepen onmiddellijk te stoppen met het bestempelen van biomassa als klimaatneutraal in Europese wetgeving.
Wat is het alternatief? Investeer in écht schone energie
Subsidies op houtige biomassa zorgen er nu voor dat bedrijven – ook Nederlandse energiemaatschappijen – relatief gemakkelijk overstappen van kolen naar hout. De wetenschappers zijn duidelijk: dit draagt nauwelijks bij aan CO₂-reductie en werkt zelfs averechts. Investeren in zon- en windenergie – óók in ons eigen Zeeland en Flevoland – is een veel effectievere route naar een schonere toekomst. Vergroen uw energiekeuze: controleer of uw aanbieder kiest voor écht duurzame bronnen, niet voor biomassa.
Praktische tips: zo draagt u zelf bij
- Kies als consument bewust voor energieaanbieders die geen houtige biomassa benutten.
- Lobby lokaal of via duurzame platforms (zoals Natuur & Milieu) voor bescherming van Nederlandse bossen.
- Blijf kritisch richting beleidsmakers: vraag om transparante rapportage over herkomst en effect van biomassa.
Wist u dit?
Volgens een analyse uit 2025 zorgt het huidige biomassagebruik alleen al in de EU voor zo’n 20% extra boskap ten opzichte van vijf jaar terug. Dat heeft niet alleen impact op het klimaat, maar ook op onze natuurgebieden in bijvoorbeeld Drenthe en Gelderland.
De tijd van ‘hout stoken voor het milieu’ is voorbij. Beschermen en herstellen van bossen – daar maakt u écht het verschil voor klimaat én biodiversiteit.
