Kunststofvervuiling verspreidt zich anno 2025 sneller dan ooit. Waar we een paar jaar geleden vooral spraken over plasticsoep in de Noordzee en zwerfvuil in het Vondelpark, gaat het nu letterlijk door ons heen. Recente Nederlandse onderzoeken tonen namelijk aan: microplastics zijn nu zelfs teruggevonden in menselijk bloed. Uit bloedmonsters van 22 gezonde vrijwilligers bevatten er maar liefst 17 sporen van deze minuscule plasticdeeltjes.
Afname van bloedmonsters
Foto: Antonio Corigliano via Pixabay
Microplastics: overal om ons heen, nu ook in ons lichaam
U heeft vast weleens gehoord dat microplastics in de zeeën, rivieren en zelfs op de toppen van bergen (ja, ook de Mount Everest) worden aangetroffen. Maar uit nieuw onderzoek — deels gefinancierd door ZonMw en duurzaamheidsorganisatie Common Seas — blijkt nu dus ook de aanwezigheid van microplastics in het bloed van mensen in Nederland.
Wat zijn microplastics en hoe komen ze in ons bloed?
Microplastics zijn piepkleine plasticdeeltjes, vaak kleiner dan 5 millimeter. Ze ontstaan door slijtage van bijvoorbeeld verpakkingen, kleding en autobanden, of komen los uit producten als tandpasta en scrubs. Via voedsel, lucht en drinkwater krijgen we ze binnen zonder dat we het merken. De grootste verrassing uit het onderzoek? Zelfs in zorgvuldig anoniem verzameld bloed waren microplastics in 80% van de monsters aangetoond.
Welke soorten microplastics zaten in het bloed?
- PET-plastic: Gevonden in de helft van de monsters. Dit materiaal vindt u terug in frisdrankflessen en waterflesjes van bijvoorbeeld Albert Heijn of Jumbo huismerken.
- Polystyreen: Dit plastic, onder meer gebruikt in voedselverpakkingen (denk aan dat gyros-bakje van de FEBO), zat ook in diverse monsters.
- Polyethyleen: Bekend van plastic tassen en verpakkingsfolie. Ongeveer een kwart van de bloedmonsters bevatte dit materiaal.
Mogelijke gevolgen voor de gezondheid – wat weten we (nog) niet?
Hoewel het nog niet onomstotelijk is bewezen dat microplastics direct schadelijk zijn voor onze gezondheid, maken experts van onder andere de Radboud Universiteit zich zorgen. Microplastics kunnen mogelijk ontstekingsreacties veroorzaken of zich ophopen in organen. Ook zijn er vragen rond de invloed op ons immuunsysteem en hormoonhuishouding. Extra onderzoek is dringend gewenst.
Wat kunt u zelf doen tegen microplastics?
- Gebruik een hervulbare waterfles (van glas of RVS) in plaats van PET-flessen.
- Laat plastic tassen links liggen: kies voor een katoenen of jute shopper van Dille & Kamille of de HEMA.
- Let op producten met microbeads (zoals sommige scrubs): die zijn vaak te herkennen aan termen als ‘polyethyleen’ of ‘polypropyleen’ op de ingrediëntenlijst.
- Ventileer goed: veel microplastics zwerven als fijnstof door huis of kantoor.
Wist u dit al?
Microplastics zijn zelfs gevonden in drinkwater uit de kraan in Amsterdam. Onderzoek van het RIVM wees in 2024 uit dat de concentraties laag zijn, maar het zet aan tot nadenken over onze dagelijkse gewoontes.
Kijken naar de toekomst: minder plastic in ons bloed
Als er één conclusie is die we anno 2025 mogen trekken, dan is het wel deze: plastic hoort niet thuis in onze lichamen. De wetenschap zet in op vervolgonderzoek, en lokale initiatieven zoals “Plasticvrije Rivieren” en “Zero Plastic Week” winnen flink aan populariteit. Kleine stappen maken écht verschil. En zeg nou zelf: wie wil er nu onnodig plastic meedragen?