U koopt een mooie Monstera, geeft liefde, water en af en toe een praatje — en toch worden de bladeren geel. Het lijkt vaak aan te voelen alsof het aan ú ligt, maar meestal is er één simpele reden die iedereen vergeet. Niet licht, niet mest, maar iets veel prozaïscher: de wortelruimte en drainage.
De regel die iedereen overslaat
De vergeten regel is: stem potmaat en substraat af op de plant en haar locatie. Veel mensen verpotten te snel naar een grotere pot of gebruiken potten zonder gaten, waardoor water blijft staan en wortelrot ontstaat. Aan de andere kant kan een te kleine pot de plant uitputten omdat wortels geen ruimte hebben om water en voedingsstoffen vast te houden.
Wat gebeurt er onder de grond
Wortels hebben zuurstof nodig. Wanneer de bodem langdurig nat blijft, verdringen bacteriën en schimmels die zuurstof en gezonde wortelgroei. Symptomen die u ziet zijn geel/bruine bladeren, zachte stelen en een muffe geur uit de pot — vaak wordt dit aangezien voor een onjuiste voedingsgift, terwijl het een waterprobleem is.
Praktische checklist: hoe voorkomt u dit
- Controleer de pot: heeft deze drainagegaten? Zo niet, zet de plant in een pot met gaten of gebruik een binnenpot (plastic) met gaten in een decoratieve cachepot.
- Gebruik geschikt substraat: luchtig, goed drainerend potgrond. Voor cactussen/succulenten ander mengsel dan voor philodendrons of varens.
- Kies de juiste potmaat: ga één maat groter bij verpotten, niet twee. Te veel aarde houdt water te lang vast.
- Weeg de pot: een eenvoudige truc — leer het gewicht van een droge versus natte pot kennen. Zo bespaart u giswerk bij water geven.
- Voel en ruik: steek een vinger 3–5 cm in de grond; is het nat en muf, wacht met water geven of repot.
Concrete voorbeelden uit de praktijk
In mijn werk kom ik vaak monstras tegen die in te grote sierpotten staan zonder gaten. De eigenaar denkt: “meer aarde = beter”, maar na een paar weken ontstaan gele vlekken. Na verpotten naar een kleinere binnenpot met luchtig substraat en normale drainage, knapt de plant vaak binnen weken op.
Repotten: wanneer en hoe
Let op deze signalen om te repotten: wortels bovenop de grond, water dat razendsnel doorloopt, of wortels die uit de drainagegaten groeien. Beste tijd: voorjaar. Stappen:
- Controleer wortelconditie; knip rotte wortels weg.
- Kies pot één maat groter en potgrond passend bij de soort.
- Zorg voor een laagje drainage (kleine stenen of potscherven) en plaats de plant zodat de wortelkluit net onder rand zit.
- Laat de plant een week wennen zonder veel water geven.
Locale tips (Nederland/België)
Koopt u grond of potten? Intratuin heeft vaak kant-en-klare mixes voor verschillende soorten, en lokale tuincentra geven vaak advies op maat — vraag naar mixes voor tropische planten of voor cactussen. In België zijn dezelfde regels van kracht; ga naar een vertrouwd tuincentrum of markt voor gezond substraat.
Tot slot
U hoeft geen natuurkundige te zijn om planten gezond te houden, wel even praktisch en kritisch bij die pot. Let op poreuze grond, juiste potmaat en goede drainage — dat voorkomt de meeste fatale fouten. Heeft u vragen over een specifieke plant of wilt u een foto delen? Laat een reactie achter; ik kijk ernaar en geef concrete tips.
