Een frisse bries op het strand en… een ingeving die de wereld van duurzame energie kan veranderen. Dat is precies wat er gebeurde bij Yaniv Shlosberg van het Technion in Israël. Zijn inzicht leidde tot baanbrekend onderzoek waarmee energie opgewekt kan worden uit zeewier en cyanobacteriën.
Zeewier aan de Nederlandse kust – een onverwachte bron van groene energie?
Foto: Benjamin Davies via Pixabay
Wat als cyanobacteriën ineens waardevol worden?
We zijn gewend om aan bacteriën te denken als lastig of ronduit schadelijk, maar in de wereld van energie kunnen sommige micro-organismen zoals cyanobacteriën verrassend waardevol zijn. Uit recent onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift Biosensors and Bioelectronics, blijkt dat levende organismen in zeewier een bescheiden, maar zeer groene bron van elektriciteit vormen.
- Sommige bacteriesoorten binnen zeewier kunnen elektriciteit transporteren naar speciale elektroden.
- Deze methode maakt gebruik van zogenoemde microbiële brandstofcellen (MFC).
- Daarnaast zijn er de Bio-PhotoElectrochemical Cells (BPEC), waarin fotosynthetische bacteriën – vooral cyanobacteriën – elektronen leveren terwijl ze zonlicht en CO₂ omzetten in energie.
Met eerdere experimenten konden wetenschappers al elektriciteit én waterstof uit deze micro-organismen halen. Toch is het niet allemaal rozengeur en maneschijn: als het ’s nachts donker is en fotosynthese stilvalt, stopt ook deze energietoevoer bijna volledig.
Zijn zonnepanelen niet veel effectiever?
Onderzoeker Yaniv Shlosberg zelf zegt daarover: “Het is wonderlijk waar wetenschap soms begint. Op een dag zat ik op het strand en zag ik slierten zeewier, glanzend in het zonlicht. Ze leken op stroomdraden. Toen ik later aan BPEC werkte, vroeg ik me af of dit niet echt energie zou kunnen leveren. Zo ontstond onze samenwerking tussen Technion en het Israëlisch Oceanografisch en Limnologisch Onderzoeksinstituut.”
Al is deze technologie nog pril en zijn zonnepanelen anno 2025 qua rendement stukken efficiënter, het idee om uit overvloedig zeewier – bijvoorbeeld langs de Nederlandse Waddenkust – groene stroom te halen, spreekt tot de verbeelding. Voor stedelingen in Den Haag of natuurliefhebbers op Texel: wie weet warmen uw huizen of strandtenten in de toekomst wel indirect op zee-energie.
Wat betekent dit voor Nederland?
Zeker nu de energietransitie volop speelt, zoeken gemeenten en ondernemers naar alternatieven naast windmolens en zonnedaken. Hoewel het opwekken van stroom uit zeewier voorlopig nog experimenteel is, kan juist de aanwezigheid van veel kustgebieden in ons land kansen bieden voor kleinschalige pilots.
- Experimenteer met proefopstellingen op lokale stranden (denk Zandvoort, Vlieland, Scheveningen).
- Combineer met bestaande aquacultuur (zoals zeewierboerderijen).
- Ondersteun onderzoek samen met universiteiten als Wageningen of TU Delft.
Uiteindelijk komt het neer op innovatie en samenwerking. Vandaag klinkt stroom opwekken uit zeewier misschien nog futuristisch, maar wie weet drinken we straks een biertje bij Strandpaviljoen Zuid en laadt ons mobiel aan met ‘zee-energie’. Een kleine stap voor wetenschap, een grote sprong voor duurzame stroom in Nederland.
