Het stadsbestuur van Pardubice wil letterlijk het tij keren in de strijd tegen verzengende zomers. In 2025 stevent de Tsjechische stad af op een ware vergroeningsexpeditie. Hoe? Door geld aan te vragen uit de Noorse fondsen voor de herinrichting van het stedelijk groen.
Dit moet niet alleen de luchtkwaliteit verbeteren, maar ook directe verkoeling geven op plekken die zwaar lijden onder het autoverkeer en hittestress. Ik vind het een verstandige investering in leefbaarheid – en met een beetje geluk kunnen we er in Nederlandse steden van leren.
Waar komt het nieuwe groen in Pardubice?
De plannen richten zich vooral op plekken waar de hitte het zwaarst drukt: de Jahnova-straat en het Náměstí Republiky-plein. Misschien onbekend terrein voor ons, maar wie ooit in Oost-Nederland in Enschede rondloopt, weet: een boomrijke stad ademt gewoon prettiger.
Interessant is dat Pardubice niet kiest voor half werk. Oude betonringen rond boomwortels maken plaats voor zogeheten doorwortelbare cellen. Zo groeien bomen gezonder én is er betere infiltratie van regenwater. Knap doordacht: want groener en koeler moet hand in hand gaan met degelijke stadsplanning.
Waarom zijn technische aanpassingen nodig?
- Betonnen randen worden vervangen door lucht- en waterdoorlatende systemen.
- Dit vergt een verplaatsing van ondergrondse nutsleidingen (denk aan kabels en leidingen).
- Ook de grond zelf krijgt een upgrade: voedzamere bodem zorgt voor sterke, weerbare bomen.
Het betekent inderdaad flink wat graafwerk en planning, maar volgens het stadsbestuur is dit noodzakelijk om regenwater bij bomen te krijgen en hittestress effectief te reduceren.
Hoe wordt het gefinancierd?
Wat mij echt positief verrast: tot wel 90% van de kosten kan worden gedekt door subsidie uit de Noorse fondsen. Slim aangepakt dus. Bovendien investeert Pardubice ook in een uitgebreide groenstudie, die moet zorgen voor een langdurig ecologisch stabielere stad. Een win-win voor zowel inwoners als beleidsmakers die straks betere data hebben bij stedenbouwkundige besluiten.
Satellietbeelden als gids voor stadsvernieuwing
Hoe weten ze precies waar vergroening het meeste effect zal hebben? Het antwoord is verrassend modern. De stad baseert haar keuzes op een hittekwetsbaarheidskaart, gemaakt aan de hand van actuele satellietbeelden. Hiermee brengen ze zogeheten ‘hitte-eilanden’ scherp in kaart – zones met weinig schaduw en nauwelijks groen.
Het is een aanpak die we in Nederland inmiddels ook omarmen. Denk aan steden als Rotterdam en Utrecht, waar data en groenbeleid samenkomen om de zomer draaglijker te maken en bewoners te inspireren klimaatadaptief bezig te zijn.
Wat kunnen Nederlandse steden hiervan leren?
- Integraal vergroenen: Combineer planten van bomen en struiken altijd met infrastructuuraanpassingen voor een duurzaam effect.
- Gebruik data: Satelliet- en sensordata geven inzicht in waar de pijnpunten zitten. Zo investeert u waar het verschil wordt gemaakt.
- Richt subsidies slim in: Grote transities worden een stuk haalbaarder met Europese of internationale fondsen.
Al met al laat Pardubice zien dat toekomstbestendige steden beginnen met investeringen in groen, ondersteund door visie en slimme technologie. Tijd voor koffie op het terras – onder de schaduw van een verse lindenboom!
