Net als veel andere steden in Tsjechië zoekt Pardubice naar manieren om te besparen op energie, want de energierekening drukt flink op het stadsbudget. Nu, in 2025, gaat de stad daarom een volledig energiemanagementsysteem voor haar gebouwen invoeren. Hiermee kan men energieverspilling en dus geldlekken gericht aanpakken en voorkomen.
Waarom een energiedispatch juist nu?
De hoge energieprijzen zijn ook in Pardubice een pijnpunt. Door slim energiemanagement hopen de stadsbestuurders het verbruik in hun eigen vastgoed te verminderen. De truc? Actief zoeken waar gas en elektriciteit bespaard kunnen worden en zo budget overhouden voor projecten waarmee Pardubice verder kan groeien — niet alleen voor het betalen van de rekeningen.
Hoe werkt het systeem in de praktijk?
De kern van het besparingsplan is een zogeheten ‘energetisch dispatch center’ oftewel een centrale waar het energieverbruik van gebouwen continu wordt gemonitord. Op dit moment draait deze technologie op vier panden van de stad, en er komen binnenkort meer locaties bij. Speciaal daarvoor zoekt de gemeente nu nieuwe leveranciers en technologische partners.
Expertise uit eigen land
Om het proces te stroomlijnen laat Pardubice zich ook adviseren door de Technische Universiteit van Ostrava. Zij onderzoeken per gebouw welke besparingen realistisch haalbaar zijn. Daarmee krijgt de stad niet alleen inzicht, maar ook handvatten voor maatregelen die écht effect hebben.
Wat levert dat op voor Pardubice (en kan Utrecht of Eindhoven hier iets van leren)?
- Structurele besparing: Door real-time data kan direct ingegrepen worden bij afwijkend verbruik.
- Efficiënt beheer: Minder verspilling betekent lagere uitgaven.
- Voorbeeldfunctie: Andere steden, ook in Nederland, kunnen hier lessen uit trekken.
Wethouder Jan Nadrchal licht toe: “We willen het energiedispatchsysteem stapsgewijs uitrollen in bijna al onze 60 gebouwen. De investering — ongeveer vier miljoen Tsjechische kronen — verdienen we terug door lagere energielasten en effectievere aansturingsmaatregelen.”
Hoe belangrijk is contractzekerheid?
Op dit moment loopt het energiecontract van Pardubice tot eind dit jaar. Omdat een prijsverhoging zo goed als zeker is, wil de stad liefst een meerjarige overeenkomst afsluiten. Zo krijgen ze stabiliteit in levering en blijven de kosten beheersbaar — iets wat in een snel veranderende markt cruciaal is.
Praktische tips voor gemeenten in Nederland
- Begin met een pilot in een paar gebouwen en schaal daarna op.
- Werk samen met universiteiten of lokale kennisinstellingen — denk aan TU Eindhoven of Wageningen University.
- Leg duidelijke contractafspraken vast voor stabiele kosten.
Pardubice geeft een verrassend helder voorbeeld: modern energiemanagement is niet alleen een kans voor technologische innovatie, maar ook simpelweg slim omgaan met belastinggeld. De inzichten uit Tsjechië laten zien dat Nederlandse steden hun voordeel kunnen doen met deze aanpak. Wie pakt de handschoen op?