De strijd tegen illegale stortplaatsen blijft voor České Budějovice een forse kostenpost: in 2024 gaf de stad meer dan 2,3 miljoen euro uit aan het opruimen ervan. En de verwachtingen voor 2025 zijn dat het bedrag bijna verdubbelt tot vijf miljoen euro. Verrassend genoeg speelt de nasleep van COVID-19 daarin een opvallende rol.
Illegale afvaldumping in České Budějovice. Foto: MM ČB
Waarom nemen de opruimkosten van illegale dumpingen elk jaar toe?
Het gemeentebestuur zag in 2024 de opruimkosten weer stijgen, vooral door zogeheten "zwarte" stortplaatsen in de buurt van bossen en plekken waar daklozen zich ophouden. Ook overvolle ondergrondse containers vormen een probleem. Bewoners die hier hun afval naast zetten, creëren onbedoeld nieuwe rommel – want één windvlaag en het ligt verspreid door de hele wijk.
- Afval trekt ongedierte aan – Muizen en ratten profiteren van rondslingerend vuilnis, wat weer extra inzet kost voor opruimteams.
- Boetes zijn fors – Wie betrapt wordt op illegale afvaldumping riskeert hoge boetes, maar dat schrikt blijkbaar onvoldoende af.
Pandemie-effect: hoe COVID-19 het afvalprobleem verergerde
Je zou misschien denken dat de lockdowns het rustiger maakten – maar niets bleek minder waar. Veel mensen hadden eindelijk tijd voor een grote opruiming in huis, garage of kelder. Het resultaat: oude meubels, kapotte spullen en ander grof vuil belandden massaal bij de containers of werden zelfs anoniem in het buitengebied achtergelaten.
Een extra complicatie: tijdens piekmomenten van de pandemie sloten de gemeente-werf en recycleplekken tijdelijk hun deuren. Maar dat verklaart natuurlijk niet waarom het afval vervolgens in de natuur moest eindigen.
Samen tegen illegale dumpingen: zo pakken we het aan in Nederland
Hoewel České Budějovice zwaar inzet op opruimen, is het probleem beslist niet uniek voor Tsjechië. Ook in Nederlandse steden – van Rotterdam-Zuid tot een dorpsrand in Brabant – blijft zwerfafval en afvaldumping een uitdaging. Steeds vaker nemen bewoners het heft in eigen hand. Vrijwilligersorganisaties zoals Stichting De Schone Stad of lokale buurtgroepen organiseren cleanup-acties. Het zijn niet alleen gemeenten die de kosten, moeite en verantwoordelijkheid dragen – iedereen kan een verschil maken.
Wilt u bijdragen? Meld een dumping via de MeldR-app, zet afval op de juiste plekken neer en sluit vooral aan bij de jaarlijkse landelijke opschoondag.
Drie praktische tips om illegale dumping tegen te gaan:
- Breng grof afval altijd naar de milieustraat – Spaar het op en rij één keer per kwartaal langs, zo voorkomt u verleiding tot makkelijk ‘dumpen’.
- Doe mee met buurt-opschoonacties – Samen opruimen werkt én maakt uw buurt gezelliger.
- Gebruik meldpunten en apps – Meld illegale dumpingen direct bij uw gemeente of via lokale apps als BuitenBeter.
Wist u dit al? Een ‘wow’-feitje uit eigen land
Wist u dat de gemeente Amsterdam in het recordjaar 2023 maar liefst 14.000 meldingen van grofvuil buiten de officiële verzamelplaatsen kreeg? Een overtuigend argument om samen op te blijven treden tegen afvaloverlast.
Problemen met illegale afvaldumping zijn van alle tijden en plekken – maar met een beetje inzet van iedereen maken we Nederland aanzienlijk schoner.
