De energiemarkt in Nederland staat opnieuw onder hoge spanning. Na een relatief stabiele winter duiken er dit voorjaar (2025) alweer zorgwekkende signalen op van stijgende energieprijzen. Volgens vooraanstaande energie-experts kunnen huishoudens en bedrijven zich opmaken voor een forse prijsstijging – in sommige gevallen tot wel drie keer zo hoog als vorig jaar.
Waarom dreigt een nieuwe energiecrisis?
De problemen beginnen opnieuw bij de aanvoer van aardgas. Met Russisch gas grotendeels buiten beeld, is Nederland – net als de rest van de EU – steeds afhankelijker van vloeibaar gemaakt aardgas (LNG). Maar aan die nieuwe lifeline hangen flinke risico’s: onzekerheid over de wereldwijde aanvoer, spanningen in het Midden-Oosten en beperkte capaciteit van LNG-terminals, zoals die in Rotterdam en Eemshaven.
Experts maken zich zorgen over drie hoofdzaken:
- Beperkte gasreserves in binnen- en buitenland
- De kans op koude herfst en winter
- Onvoorspelbare mondiale schommelingen bij LNG-leveringen
Zelfs nu, halverwege het jaar, beginnen de groothandelsprijzen al op te lopen. Op de Europese beurs steeg de prijs voor aardgas bijvoorbeeld vorige week met bijna 20% naar ruim 30 euro per megawattuur. Het lijkt een kwestie van tijd voor die prijsstijging rechtstreeks wordt doorberekend aan de consument.
Wat betekent deze prijsstijging concreet voor u?
Experts verwachten dat de komende maanden een gevoelige periode wordt, vooral als de temperaturen flink dalen. Zelfs met goed gevulde gasvoorraden – in Nederland zitten we nu rond de 75% – kan een vroege of lange koude periode die snel slinken. Het alternatief? Nog meer afhankelijkheid van LNG-leveringen, waarvan de capaciteit niet onbeperkt is.
Heeft u een variabel energiecontract of koopt uw bedrijf in op de zogeheten spotmarkt? Dan is het zaak om nu al na te denken over een vast contract. Volgens energiemakelaar Mark Jansen (Energie Nederland) is het verstandig om een contract voor 2025 vast te klikken onder de €140 per megawattuur, mocht die mogelijkheid zich voordoen. Wachten kan duur uitpakken – de ervaring leert dat prijzen bij onzekerheid snel versnellen.
Gevolgen voor bedrijven en lokale overheden
Vooral bedrijven en gemeenten zijn kwetsbaar. Die zijn de afgelopen tijd vaak overgestapt op flexibele of spotcontracten en profiteren daar nu nog van, maar dat voordeel kan als sneeuw voor de zon verdwijnen. Eerder zagen we bij bedrijven uit de regio Brabant en Groningen dat een plots stijgende gasprijs directe gevolgen heeft voor productiekosten en zelfs werkgelegenheid.
Wat kunt u nu al doen?
- Bekijk uw contract: Bent u flexibel of vast? Ga na of overstappen naar een vast contract nu voordelig kan zijn.
- Denk aan alternatieven: Heeft u ruimte voor zonnepanelen, een (hybride) warmtepomp of kleine windturbine? Subsidies en leningen zijn in 2025 nog steeds beschikbaar via de RVO.
- Blijf besparen: Kleine aanpassingen zoals een slimme thermostaat, radiatorfolie of deurdrangers besparen op langere termijn serieus geld.
Opvallende trend: thuis investeren in duurzame energie
De huidige situatie versnelt opnieuw de vraag naar zonnepanelen en batterijsystemen. Volgens de Consumentenbond is het aantal aanvragen voor zonnepanelen in Amsterdam, Utrecht en Den Haag de afgelopen weken opnieuw gestegen. Niet voor niets – stroom die u zelf opwekt, haalt direct een flinke hap uit de energierekening.
Tegelijkertijd merken lokale installateurs in Eindhoven en Rotterdam dat ondernemingen investeren in collectieve zonnedaken of warmtepompen. Het lijkt erop dat duurzame alternatieven in deze onzekere tijd meer dan ooit serieus genomen worden.
Tot slot: wat staat ons te wachten?
De kans op schommelende – en fors stijgende – energieprijzen is aanzienlijk en lijkt voorlopig niet weg te gaan. Zowel huishoudens als bedrijven doen er verstandig aan nu al na te denken over zekerheid op korte én lange termijn. Het goede nieuws: u kunt veel meer doen dan u misschien denkt. Pak dus vandaag uw energiecontract erbij, bespreek opties met uw leverancier, en onderschat het effect van energiebesparing niet.
En wie weet, straks bent u die nuchtere buurman in Zwolle, die niet alleen het hoofd koel houdt bij stijgende prijzen, maar ook warme voeten heeft dankzij slimme keuzes.
