In het hart van het Tsjechische natuurgebied České Švýcarsko wordt de komende maanden een van de grootste milieuprojecten in de regio opgestart. De beheerders van het nationaal park laten meer dan 20.000 kubieke meter gemengd afval verwijderen uit de enige officiële dorpskern in het park: Mezná. De afvalberg ontstond in de periode van eind jaren zeventig tot begin jaren negentig, toen er uit onder andere Děčín en omliggende gemeenten huis- en bedrijfsafval werd gestort.
Pravčická brána, het symbool van NP České Švýcarysko
Sanering uit zorg voor drinkwater, natuur en omwonenden
Al meer dan tien jaar maken de parkbeheerders zich zorgen over mogelijke verontreiniging van het grondwater en risico’s voor het omringende natuurgebied. De stortplaats was decennia slechts tijdelijk afgedekt met een laag grond om verspreiding door wind en dieren tegen te gaan — een noodoplossing die niet voldeed aan de huidige milieunormen.
Nu in 2025 is de tijd rijp om de vervuilde plek volledig te saneren. Het afval wordt zorgvuldig verwijderd en afgevoerd, waarmee het risico op milieuschade en watervervuiling tot het verleden gaat behoren. Een geruststellende gedachte, niet alleen voor natuurliefhebbers, maar ook voor inwoners van Děčín en omliggende dorpen die afhankelijk zijn van het lokale drinkwater.
Met Europese steun naar een schonere toekomst
Het ambitieuze project wordt mogelijk gemaakt dankzij een subsidie van 39 miljoen Tsjechische kronen uit het Europees gefinancierde programma voor een duurzame leefomgeving. Volgens de huidige planning moet de sanering binnen een jaar volledig afgerond zijn, mits alles voorspoedig verloopt.
- De opruimwerkzaamheden vinden vooral plaats buiten het hoogseizoen, om overlast voor toeristen en lokale ondernemers zoveel mogelijk te beperken.
- In de komende drie weken worden de eerste voorbereidende stappen genomen: inrichten van werkzones, toegang voor vrachtwagens en materieel, en beschermende maatregelen voor de natuur.
- Na afronding wordt het terrein heringericht, waar mogelijk zelfs in stijl met inheemse beplanting en aandacht voor biodiversiteit.
Waarom dit project óók voor Nederland interessant is
Hoewel het project zich afspeelt in Tsjechië, zijn dit soort saneringen actueel voor veel Europese landen – inclusief Nederland. Ook bij ons vraagt voormalig stortafval blijvend om aandacht en innovatieve oplossingen. Denk aan locaties als de voormalige VAM-berg bij Wijster of de afsluiting van Chemiepark Delfzijl. Goede internationale voorbeelden wijzen de weg naar duurzame omgang met afval en oude milieuproblemen.
Praktische tips voor zorg om het milieu, ook dichtbij huis:
- Bent u bezorgd over een stortplaats of verontreiniging in uw omgeving? Neem contact op met uw gemeente of het lokale waterschap.
- Bekijk het rapport ‘Ondergrondse verontreinigingen’ van het RIVM voor een overzicht van te nemen stappen.
- Overweeg lokale initiatieven en projecten te steunen die zich richten op natuurherstel of grondwatersanering.
De sanering in NP České Švýcarsko is niet alleen een daadkrachtig milieumaatregel, maar laat zien hoe samenwerking tussen lokale overheden, Europa en bewoners kan leiden tot tastbare verbeteringen in ons leefmilieu. Een inspirerend voorbeeld – en hopelijk het begin van nog veel meer.
