Het Nederlandse Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (Milieu) zet een belangrijke stap richting de verduurzaming van de landbouw. Er wordt gewerkt aan een aanpassing van de Wet bescherming landbouwgrond, met als doel: het eenvoudiger en voordeliger maken voor agrariërs om agrovoltaïsche systemen te installeren. Op die manier kunnen Nederlandse boeren straks makkelijker investeren in zonne-energie op hun percelen — zonder de huidige financiële drempels.
Wat is agrovoltaïsche landbouw precies?
De term ‘agrovoltaïsch’ komt steeds vaker voorbij in het nieuws, maar wat betekent het nu eigenlijk? Simpel gezegd is het een slimme combinatie van zonnepanelen met bestaande landbouwactiviteiten. Dus op één stuk grond vinden zowel energieopwekking (met zonnepanelen) als het telen van gewassen of het houden van vee plaats. In Wageningen of Flevoland zijn inmiddels al een aantal proeflocaties.
Slimme inzet van land: energie én landbouw
Het voordeel ligt voor de hand: zo benut je open ruimte dubbel. Zonnepanelen verspreid tussen hopplanten, fruitbomen of wijngaarden zijn in opkomst. Volgens recente gesprekken tussen minister Piet Adema (Landbouw) en staatssecretaris Vivianne Heijnen (Milieu) liggen hier serieuze kansen voor Nederlandse boeren. Zeker nu de concurrentie vanuit het buitenland stevig blijft.
Waarom nu deze wetswijziging?
- Minder lasten: Momenteel betalen boeren vaak extra heffingen als hun grond ‘anders’ wordt gebruikt, bijvoorbeeld bij energieprojecten. De wet wordt aangepast zodat bij agrovoltaïsche combinaties deze afdracht vervalt.
- Meer rendement: Met zonnepanelen op het erf of in de boomgaard komt er een structurele extra inkomstenstroom bij — een waardevol voordeel in een tijd van prijsdruk vanuit het buitenland.
- Stimulans voor innovatie: Boeren profiteren straks van landelijke en Europese subsidies op zonne-energie, zonder belemmerende regels rond grondgebruik.
De visie van het ministerie
Volgens staatssecretaris Vivianne Heijnen krijgt agrovoltaïsche landbouw een centrale plek in de ambities voor duurzame energie in Nederland. “We zien dit als een kans om ons agrarisch landschap toekomstbestendig te maken en tegelijk energiedoelen te halen. Vooral boomgaarden, hopvelden en wijngaarden zijn geschikt — de eerste projecten in Limburg en Zeeland laten al veelbelovende resultaten zien. Uiteraard blijft de bescherming van onze waardevolle landbouwgrond altijd uitgangspunt.”
Wat betekent dit concreet voor u als boer?
Zodra de wetsaanpassing in 2025 van kracht wordt, kunnen agrariërs zonnepanelen plaatsen op hun percelen zonder extra afdracht. Hierdoor dalen de investeringskosten flink én worden zonneprojecten sneller rendabel. De verwachting is dat telers van appels, peren, hop en wijnstokken hier het snelst voordeel van gaan zien. Ook als u al nadenkt over verduurzaming, loont het om voorbereid te zijn op deze nieuwe kansen.
Praktische tips bij start met agrovoltaïsche installaties
- Verdiep u in de verschillende subsidies — de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) biedt goede regelingen.
- Kijk naar lokale voorbeelden, zoals de pilot bij Wageningen of de zonne-wijngaarden in Zuid-Limburg.
- Overleg altijd met uw gemeente over vergunningen en ruimtelijke inpassing.
- Neem deel aan branchebijeenkomsten, bijvoorbeeld via LTO Nederland of de Energie Coöperatie.
Conclusie: meer verdienen én vergroenen
De vernieuwde regelgeving rond agrovoltaïsche landbouw maakt de toekomst voor Nederlandse boeren aantrekkelijker én duurzamer. Dit is hét moment om na te denken over slimme, gecombineerde projecten op uw bedrijf. Wie nu anticipeert, plukt straks de vruchten – letterlijk én figuurlijk.
