De Nederlandse regering heeft een vernieuwd strategisch landbouwplan goedgekeurd voor de periode 2023–2027. Dit plan, mede vormgegeven door het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, zet vol in op milieuvriendelijk beheer van landbouwgrond – met speciale aandacht voor kleine en middelgrote landbouwbedrijven. In totaal wordt er een indrukwekkend bedrag van 8 miljard euro verdeeld over de sector.
Wat verandert er precies voor u als agrariër?
Het nieuwe landbouwbeleid van de overheid – dat in het verleden de nodige discussie opriep bij zowel natuurorganisaties als de LTO Nederland – legt de nadruk op duurzame en ecologische productie. De kern van het plan: boeren worden gestimuleerd om anders te werken, zodat bodem, natuur en water beter beschermd worden. Zeker met oog op het toekomstbestendig maken van de Nederlandse voedselproductie is deze koerswijziging onmisbaar.
Een sterke impuls voor kleinere en middelgrote bedrijven
Een opvallende verandering is de invoering van een extra premie voor de eerste hectares: 23% hogere betaling voor de eerste 60 hectare per bedrijf, ongeacht de totale omvang. Hierdoor worden vooral gezinsbedrijven en regionale boerenbedrijven, zoals in Groningen en Brabant, beter ondersteund. Volgens de Europese Commissie was dit een belangrijke voorwaarde voor goedkeuring van het plan.
Waarom ligt de focus op “kleiner” boeren?
- Kleine en middelgrote bedrijven investeren doorgaans meer in het landschap en dragen bij aan biodiversiteit.
- Zij leveren vaak directe producten aan lokale markten en initiatieven als De Streekboer of lokale voedselboxen.
- Minder schaalvergroting betekent minder druk op natuur, bodemstructuur en waterkwaliteit.
Zichtbare resultaten in het landschap?
Volgens minister Scholten moeten de gevolgen van deze strategie al vanaf 2026 voelbaar zijn. Boeren op percelen waar erosie een probleem vormt, mogen geen monoteelt meer voeren op stukken grond groter dan 10 hectare. Dat betekent meer variatie in gewassen, het aanplanten van bloemrijke akkerranden, of het aanleggen van hagen om perceelsgrenzen te versterken. Zulke maatregelen ziet u straks terug in het landschap – van Friesland tot in het zuidelijke Limburg.
Waar komt het geld vandaan?
De financiering wordt binnengehaald via twee Europese landbouwfondsen en met een bijdrage van de Nederlandse overheid. Ongeveer 5,5 miljard euro wordt door Brussel betaald; het resterende bedrag (circa 2,5 miljard) komt uit Den Haag. Daarmee blijft Nederland een van de koplopers binnen de Europese Unie als het gaat om investeringen in duurzame landbouw.
Wat betekent dit concreet voor Nederlandse consumenten?
Met deze stap wil de overheid dat in 2030 zeker een kwart van het Nederlandse landbouwareaal duurzaam gecertificeerd is. Dat betekent meer biologische producten bij Albert Heijn en Plus, kortere ketens en een groter aanbod van lokale groenten en fruit in stadsmarkten. Tegelijkertijd wordt er scherp gelet op voedselzekerheid – want ook in 2025 blijft eigen productie essentieel.
Vijf praktische tips voor agrariërs
- Inventariseer welke subsidies en regelingen aansluiten bij uw type bedrijf.
- Kijk naar mogelijkheden voor strokenteelt, akkerranden of agroforestry – steeds meer gemeenten ondersteunen initiatieven.
- Denk aan samenwerking met lokale voedselcoöperaties voor afzet van producten.
- Overweeg cursussen duurzame landbouwtechnieken, bijvoorbeeld via Wageningen University & Research.
- Houd de officiële informatiepagina’s van RVO.nl en LTO Nederland in de gaten voor updates en deadlines.
Kortom
Het nieuwe landbouwplan markeert een duidelijke stap naar een duurzamer Nederland, waarin respect voor natuur hand in hand gaat met gezonde bedrijfsvoering. Of u nu boert op Texel, in de Betuwe of net buiten Maastricht – met de juiste kennis en inzet kunt u optimaal profiteren van deze ontwikkelingen. De komende jaren beloven vernieuwend en uitdagend te worden voor de hele sector.
