De grote ambities van het RePowerEU-programma kunnen volgens de energie-experts van RWE juist averechts uitpakken. Waar het groene waterstofproject zou moeten versnellen, lijkt de ontwikkeling door nieuwe Europese regels te gaan vertragen. En dat raakt ook ons in Nederland direct.
Foto: Christian Lue op Unsplash
RePowerEU: Van fossiel af, maar loopt het vast?
RePowerEU is hét antwoord van de Europese Commissie om niet meer afhankelijk te zijn van fossiele brandstoffen uit Rusland. Tegelijk moet het programma bijdragen aan het behalen van de klimaatdoelstellingen die, zeker na 2020, alleen maar urgenter zijn geworden.
Maar nu klinkt er stevige kritiek uit Duitsland. RWE, als een van de allergrootste Europese energiebedrijven én met meerdere projecten in Nederland, waarschuwt: de nieuwe regelgeving rondom groene waterstof werkt eerder belemmerend dan stimulerend.
Nieuwe eisen voor groene waterstof
Wat is er aan de hand? Vanaf 2026 mag u volgens de plannen groene waterstof voortaan alleen nog produceren met stroom van nieuwe, ongesubsidieerde wind- en zonneparken. Dat klinkt logisch, want zo blijft de waterstof ‘schoon’. Maar het roept direct een praktisch probleem op. Want zelfs als alle procedures voor nieuwe windmolens en zonneparken flink versnellen – iets wat we in Nederland helaas zelden meemaken – dan is het voor 2030 bijna onmogelijk om groene waterstof grootschalig te produceren.
- Vergunningsprocedures duren jaren, zeker in drukke regio’s als Noord-Brabant of de Randstad.
- Investeringen in wind- en zonneparken lopen vast als er geen gegarandeerde afname is voor opgewekte stroom.
- Zonder voldoende groene stroom blijft de productie van waterstof hangen op pilots en kleinschalige projecten.
“Goede richting, verkeerde uitwerking”
Markus Krebber, CEO van RWE AG, is duidelijk in zijn statement: “Het REPowerEU-pakket is opgezet voor leveringszekerheid en klimaatbescherming. Hogere doelstellingen voor hernieuwbare energie en waterstof zijn een stap vooruit. Maar de details in de nu voorgestelde waterstofregels remmen juist investeringen. Daardoor komt minder snel de groene waterstof beschikbaar die we wél dringend nodig hebben.”
Ook in Nederland merken we: bedrijven als Tata Steel, Shell en Port of Rotterdam investeren miljarden in waterstofprojecten – maar die projecten vallen of staan bij heldere, haalbare wetgeving. Te strenge eisen dreigen niet alleen de industrie, maar ook de energietransitie te vertragen.
Wat betekent dit concreet voor Nederland?
De komende jaren wilden meerdere regio’s in Nederland – denk aan de Eemshaven, Zeeland en de Maasvlakte – koploper worden in groene waterstof. Met de nieuwe spelregels is dat lastig. We hebben meer windparken nodig, snellere besluitvorming én flexibele regelgeving die met de praktijk meebeweegt.
Kijkend naar de actuele bouwplannen en bekende haperingen bij netbeheer (vraag maar aan Liander of TenneT), is het risico groot dat we de Europese deadlines niet gaan halen. En Nederland is niet het enige land dat hiermee worstelt, maar met onze grote haven en industrieën voelen wij de gevolgen direct in onze economie en werkgelegenheid.
Tips: Meedenken en versnellen
- Blijf als bedrijf of gemeente actief betrokken bij consultatierondes van de EU over waterstofbeleid.
- Bekijk regionale initiatieven van bijvoorbeeld de provincie Groningen of Zuid-Holland – vaak kunt u daar als ondernemer aanhaken.
- Houd rekening met het spanningsveld tussen snelheid en duurzaamheid. Flexibiliteit loont; kijk naar tijdelijke overbruggingen tot wet- en regelgeving finaal rond is.
Feit om te onthouden
Wist u dat Nederlandse waterstofdoelen in 2024 zijn verdubbeld, maar er volgens berekeningen van het PBL drie keer zoveel windvermogen nodig is om dat te halen? Zonder aanpassing van de regelgeving blijft groene waterstof voor veel bedrijven een stip op de horizon, terwijl het de bedoeling was dat Nederland in 2030 voorop zou lopen.
Conclusie
De intenties van RePowerEU zijn onmiskenbaar goed. Maar als de praktijk weerbarstig blijft, moeten we samen – van overheid tot bedrijfsleven – de vertaalslag maken naar realistische, werkbare doelen en heldere regels. Pas dan krijgt groene waterstof ook in Nederland de ruimte die het verdient.
