De Internationale Energieagentschap (IEA) luidt opnieuw de noodklok: willen we de huidige klimaatambities waarmaken, dan moet de jaarlijkse groei van schone energie in Nederland én wereldwijd flink in de versnelling.
[IMAGE1]
Als we denken aan de afspraken van het Klimaatakkoord van Parijs en onze eigen afspraken uit het Nederlandse Klimaatakkoord, wordt keer op keer duidelijk: het installeren van duurzame technologieën moet niet gestaag, maar radicaal sneller gebeuren. Volgens de IEA kunnen we ons geen lange politieke discussies meer veroorloven—het is tijd voor stevige actie. De uitdagingen zijn duidelijk, de uitstoot van broeikasgassen zoals CO2 blijft onveranderd hoog, ondanks alle beloftes van bedrijven en politici.
Het moet sneller en breder: niet alleen in de energie, maar in alle sectoren
Alleen het overstappen van fossiele naar groene energie is niet genoeg. De IEA ziet dat ook de bouw, industrie en transport veel sneller moeten verduurzamen. Denk aan initiatieven voor CO2-afvang in Rotterdam of groene waterstofprojecten zoals in Groningen: zulke investeringen mogen niet langer op de plank blijven liggen.
- Bio-energie en waterstof krijgen een cruciale rol, vooral dankzij hun potentieel voor zware industrie en verkeer.
- Ook innovatieve projecten als CCS (Carbon Capture and Storage) moeten worden opgeschaald.
Experts van de IEA noemen groene waterstof een kanshebber om Nederland te helpen met het halen van zijn klimaatdoelen. Niet alleen in energie, maar ook in mobiliteit—denk aan bussen of vrachtwagens die al rijden op waterstof, bijvoorbeeld in Arnhem en Groningen.
COVID-19: tijdelijk lagere emissies, maar structurele verandering blijft nodig
De coronapandemie zorgde in 2020 en 2021 voor een dip in de uitstoot van broeikasgassen. Even leek de lucht schoner, maar volgens de IEA was dit vooral te danken aan lockdowns, niet aan beleid of structurele veranderingen. Nu bedrijven weer opstarten, schiet de uitstoot weer omhoog.
Bovendien liet onderzoek van bijvoorbeeld TNO en SEIA zien dat in het tweede kwartaal van 2020 de uitbreiding van zonne-energie ook in Nederland vertraagde—installateurs konden het werk niet uitvoeren en nieuwe projecten kwamen langzaam op gang. In regio’s als Noord-Brabant en Flevoland werd minder nieuwe capaciteit geplaatst dan gepland.
Toch kan de pandemie een positief effect hebben: economische teruggangen worden nu aangegrepen als kans voor grootschalige investeringen in duurzame infrastructuur. Denk aan het Nationaal Groeifonds en de versnelling van groene projecten bij bedrijven als Eneco en Shell. Zo worden problemen niet alleen aangepakt, maar creëren we ook nieuwe banen en economische groei.
Klimaat aanpakken? Kijk ook naar landbouw en voeding
We praten vaak over CO2, maar volgens recente inzichten is methaan minstens zo’n groot risico voor ons klimaat. De uitstoot van methaan—vooral uit de veehouderij en voedselproductie—groeit namelijk nog steeds, ondanks pogingen deze in te perken. Methaan warmt de atmosfeer veel sneller op dan CO2.
Wetenschappers raden daarom aan om in Nederland sterker in te zetten op een meer plantaardig dieet. Door minder vlees en zuivel te eten, kunnen we de methaanuitstoot omlaag krijgen en tegelijkertijd efficiënter gebruikmaken van ons landbouwareaal. Initiatieven als de Green Protein Alliance en de populariteit van vleesvervangers in supermarkten als Albert Heijn laten zien dat Nederlanders hiervoor openstaan.
Kortom: het versnellen van de energietransitie is niet alleen een technisch vraagstuk, maar vraagt ook om keuzes in hoe we bouwen, produceren, reizen en consumeren. De tijd tikt, en als we de toekomst willen veiligstellen voor volgende generaties, moeten we nú doorpakken.
