Weide maaien, gras harken, poelen schoonmaken, hekwerken herstellen en boompjes planten – dit is slechts een greep uit het werk van bijna 600 vrijwilligers die zich het afgelopen jaar in de hele regio Liberec hebben ingezet voor de natuur. Zonder hun betrokkenheid zouden unieke natuurgebieden in deze streek er nu heel anders uitzien.
Vrijwilligerswerk als motor achter het behoud van natuurschatten is de laatste jaren steeds vaker in het nieuws – en niet voor niets. De mensen van de Tsjechische natuurorganisatie Čmelák werken letterlijk met groene vingers. Coördinator van het project, Ondřej Heřman, zegt daarover: “Dankzij de inzet van vrijwilligers lukt het ons om natuurgebieden duurzaam te onderhouden en hun biodiversiteit te vergroten. Veel van hen zijn studenten, maar we krijgen ook waardevolle hulp van bedrijven tijdens teamuitjes en zogenaamde employee days. Deze zomer hebben zelfs internationale vrijwilligers tijdens een zomerkamp het verschil gemaakt.”
Weidebeheer: handmatig en met oog voor kwetsbaarheid
In 2025 heeft Čmelák 19 hectare weide in maar liefst 21 gebieden onderhouden – en in sommige gevallen zelfs meerdere keren per jaar. “Het gaat vooral om natte, waardevolle stukken waar je met machines juist schade zou aanrichten. Handwerk en spierkracht zijn hier onmisbaar, zonder vrijwilligers zou het gewoonweg niet lukken,” aldus Lucie Stránská, expert op het gebied van weide-ecosystemen. De vrijwilligers ruimen gemaaid gras en riet, een klus die minstens zo belangrijk is als het maaien zelf.
Niet alleen weides: ook in het bos is hulp nodig
Wat veel mensen zich niet realiseren, is dat ook de bossen schreeuwen om menselijke aandacht. Čmelák beheert tientallen bospercelen en beschermt zeldzame jonge bomen met kilometers aan hekwerken – een noodzakelijke maatregel, want zonder afscherming zouden reeën en herten het jonge groen in no-time opeten. “Wil je onze bossen verrijken, zeker nu ze te lijden hebben onder schorskeverplagen, dan is het onderhouden van hekken essentieel. Zeldzame soorten zoals jeneverbes, taxus of iep overleven het simpelweg niet zonder deze bescherming,” legt projectleider Jiří Antl uit.
Kijk vooruit: nieuwe kansen voor vrijwilligers
Ook volgend jaar staan er nieuwe activiteiten op de planning, met extra focus op boskwekerijen. Dat betekent nog meer ruimte voor vrijwilligersprojecten die een directe impact op de natuur hebben. Heeft u interesse om in 2025 de handen uit de mouwen te steken? Hou dan zeker de lokale berichten in de gaten of bezoek de site van Čmelák.
Vrijwilligers bedankt!
De organisatie spreekt haar grote dank uit aan iedereen die dit jaar weer, soms onder barre weersomstandigheden, heeft meegeholpen. De energie en betrokkenheid maken écht verschil. Het Ministerie van Milieu ondersteunde Čmelák in 2025 opnieuw in haar werk met vrijwilligers.
Meer weten of zelf een keer meehelpen? U bent van harte welkom om onze Tsjechische natuur een handje te helpen – want bescherming van deze plekken begint bij mensen zoals u.