De boktorplaag waarmee Nederland de afgelopen jaren worstelt, lijkt zich in sommige regio’s eindelijk te stabiliseren. Toch is er een opvallende uitzondering: de regio Liberecký. Hier verwachten lokale bosbeheerders juist een verslechtering van de situatie in het komende jaar – en nemen ze verregaande maatregelen.
Steeds meer aangetast hout: waarom Liberecký uit de toon valt
Volgens recente cijfers van Lesy ČR, het staatsbosbeheer dat het grootste deel van de Tsjechische bossen beheert, stabiliseren de aantallen aangetaste bomen in delen van Moravië en de Vysočina. In Liberecký-regio daarentegen stijgt het volume aangetast hout sneller dan ooit.
Het verschil? In deze streek is er niet alleen meer aangetast hout, maar wordt een groot deel daarvan simpelweg niet op tijd verwijderd. Dit biedt de boktor volop ruimte om zich in het voorjaar razendsnel uit te breiden naar omliggende, nog gezonde bossen.
Snellere organisatie, snellere aanpak
Vanaf begin 2026 voert Lesy ČR een organisatiehervorming door die lokaal meer beslissingsbevoegdheid geeft en het noodzakelijke tempo opvoert. Want wie het ongedierte voor wil blijven, moet aangetaste bomen razendsnel verwijderen – uitstel betekent verdere verspreiding.
Dat er in andere regio’s wel succes wordt geboekt, heeft deels met regenval te maken: nat weer vertraagt de groei van de boktor enigszins. Maar wie denkt dat het gevaar geweken is, vergist zich – bosbeheerders blijven waakzaam, want een terugkeer van de crisis ligt altijd op de loer.
Statistieken: boktor blijft serieuze bedreiging
Alleen dit jaar werd in Tsjechië door Lesy ČR maar liefst 7.137.543 m³ aangetaste bomen verwijderd – fors meer dan de 6.595.134 m³ vorig jaar en bijna het dubbele van 2018. Aan deze cijfers is duidelijk te zien dat de plaag bepaald niet op zijn retour is. Toch, wie snel en doeltreffend werkt, kan verdere escalatie voorkomen.
Personeelstekort en moeilijk terrein verergeren situatie
In Liberecký-regio spelen er extra uitdagingen: tekort aan mankracht én het feit dat veel bossen in moeilijk begaanbaar terrein liggen. Dit vertraagt het verwijderen van aangetaste stammen. De binnenlandse bosbeheerder zet daarom extra personeel en materieel in om sneller mogelijk te zijn.
Josef Vojáček, algemeen directeur van Lesy ČR, zegt hierover: “Voor eind februari moeten we ál het aangetaste hout verwerken, en in maart liggen de verdedigingsplannen klaar. We gaan een zwaar jaar tegemoet.”
Discussie in Liberec: kappen van gezonde bomen op Ještěd
De situatie is verder gecompliceerd door lokale conflicten. Zo kwamen de stad Liberec en skigebiedsexploitant Ještěd (onderdeel van het Slowaakse TMR, eigendom van Igor Rattaj) recent onder vuur te liggen van milieuorganisaties. De bouw van een nieuwe skipiste leidde tot kap van gezonde bomen in een periode dat bossen juist bescherming verdienen.
Wat kunt u doen – en waarom het belangrijk is
- Koopt u brandhout of bouwmateriaal? Vraag altijd naar herkomst: lokaal, gecertificeerd hout ondersteunt gezond bosbeheer.
- Bezoekt u natuurgebieden? Meld verdachte bomen bij de lokale beheerder – vroege signalering helpt de professionals enorm.
- Volg nieuws uit uw regio: samen staan we sterker in de strijd tegen de boktor.
De komende jaren blijven spannend voor bossen in Noord-Bohemen. Eén ding is zeker: alleen met snellere actie, regionale samenwerking en alertheid van álle bewoners kunnen we de bossen van Liberecký beschermen voor de toekomst.
