Nederlanders zijn al generaties vertrouwd met wind – toch komt het nieuws dit jaar vanuit de VS. Wetenschappers van het prestigieuze Massachusetts Institute of Technology (MIT) hebben een slimme manier bedacht om het rendement van bestaande windparken te verhogen, simpelweg door de software aan te passen. Deze innovatie kan miljoenen huishoudens voorzien van extra stroom en biedt windparkbeheerders direct meer inkomsten.
Windturbines zijn al niet meer weg te denken uit het Hollandse landschap. Maar wist u dat het merendeel daarvan vandaag functioneert als losse eenheden, die weinig tot geen rekening houden met elkaar? Onderzoekers van MIT hebben nu aangetoond dat wanneer windturbines samenwerken – of beter gezegd, hun gedrag op elkaar afstemmen – het totale energieverbruik met 1,2 tot 3 procent stijgt. Cijfers die klein lijken, maar op nationale schaal al snel genoeg zijn voor wel drie miljoen extra huishoudens.
Hoe werkt het precies?
Elke windturbine beïnvloedt met haar draaiende bladen de luchtstromingen achter zich – een fenomeen dat “wake” wordt genoemd. In windparken met tientallen of honderden turbines betekent dat simpelweg: de manier waarop één turbine werkt, heeft impact op de prestaties van de rest. Tot nu toe was daar te weinig aandacht voor.
“De meeste turbines wereldwijd worden nog steeds ‘individualistisch’ en op korte termijn aangestuurd,” legt Michael F. Howland uit, die het onderzoek leidde. Met ‘individualistisch’ bedoelt hij dat elke turbine nu draait voor haar eigen optimale opbrengst – zonder rekening te houden met het effect op collega’s in het park.
De oplossing: Turbines met elkaar laten communiceren
Het grote voordeel: er zijn geen dure aanpassingen aan de hardware nodig! Vrijwel iedere moderne windturbine beschikt nu al over sensoren en besturing om zichzelf aan te passen aan windrichting en weer. Door deze software te upgraden, kunnen turbines ‘weten’ wat hun buren doen – en net een tikje anders draaien om het totale parkrendement te maximaliseren. Simpel gezegd: samenwerken loont.
Praktijkvoorbeeld uit Nederland
Denk aan de Noordoostpolder of het Hollandse Kust-windpark: stel u voor dat bestaande turbines via een simpele software-update ineens wél elkaars prestaties meenemen. Volgens MIT levert deze bescheiden ingreep wereldwijd evenveel extra stroom op als 3.600 nieuwe turbines! Dat zou in Nederland genoeg zijn om bijvoorbeeld heel Utrecht van duurzame energie te voorzien.
Pluspunt voor de energietransitie én de portemonnee
Deze innovatie helpt niet alleen huishoudens, maar ook energieleveranciers. Want hogere efficiëntie betekent méér duurzame stroom zonder extra windmolens te bouwen. Voor exploitanten van windparken is het al helemaal interessant: volgens de studie kan de omzet wel een miljard dollar (omgerekend ongeveer 920 miljoen euro, stand 2025) stijgen.
Wat betekent dit voor u?
- Nieuwe windparken krijgen een flinke rendementsboost zonder extra investeringen.
- Bestaande parken worden ‘slimmer’ via een software-update – wachttijd is minimaal.
- Meer schone stroom zonder nieuwe horizonvervuiling.
- De kans op lagere energiekosten voor consumenten groeit.
Dat Noord-Europa vooroploopt in windenergie, wisten we natuurlijk al. Maar dat een eenvoudige software-aanpassing zulke grote impact heeft, is ook voor mij een reden om verder te kijken dan alleen hardware-innovaties. Soms ligt de grootste winst in slimmere samenwerking, niet in méér spullen. Nederland is er klaar voor!
