De Tsjechische kerncentrale Dukovany levert al ruim 35 jaar betrouwbare, emissievrije elektriciteit aan het nationale elektriciteitsnet. Na continu doorgevoerde modernisering staat de centrale nu bovendien aan de vooravond van een grote uitbreiding: de bouw van een extra reactorblok. Naar verwachting wordt binnen twee jaar duidelijk welke partij deze ambitieuze uitbreiding mag realiseren.
Dukovany: al sinds 1985 een stabiele factor
Sinds 3 november 1985 draait het eerste blok van kerncentrale Dukovany. Hiermee is het de oudste kerncentrale van Tsjechië, een land waar kernenergie samen met Temelín een sleutelrol speelt. Inmiddels telt de locatie vier reactorblokken, die gezamenlijk jaar op jaar bijdragen aan de stroomvoorziening van miljoenen huishoudens.
Kernenergie blijft onmisbaar in Tsjechië
In zijn 35-jarige bestaan produceerde Dukovany liefst 460 miljoen megawattuur – genoeg om heel Tsjechië acht jaar lang van stroom te voorzien. Volgens exploitant ČEZ, grotendeels in handen van het Tsjechische ministerie van Financiën, is de centrale daarmee onmisbaar voor het nationale energienet.
Ook in Nederland leeft het debat rondom kernenergie sterk op, zeker nu de druk op CO2-vrije stroombronnen toeneemt. Steeds meer landen zien kernenergie als een stabiele troef in een energiemix op weg naar net zero. Voor de Tsjechen is deze bron al decennialang een betrouwbare, veilige basis – en met reden.
- Sinds de opening heeft Dukovany meer dan 460 miljoen ton kolen bespaard – een CO2-reductie waar veel landen jaloers op mogen zijn.
- Praktisch: bij calamiteiten wordt er efficiënt samengewerkt met brandweer en hulpdiensten, vergelijkbaar met de Nederlandse protocollen rond Borssele.
Grote uitbreiding op komst: Keuze leverancier bijna rond
De plannen voor een vijfde reactorblok worden concreter: eind volgend jaar wordt bekendgemaakt welke partij de uitbreiding gaat uitvoeren. De bouw start naar verwachting in 2029, en in 2036 zou het nieuwe blok operationeel moeten zijn.
Natuurlijk is er discussie. Vooral over partnerships met Chinese of Russische bedrijven zijn de meningen verdeeld, vanwege terechte zorgen over veiligheid en politieke invloed. Onder de kandidaten bevinden zich Westinghouse (VS), China General Nuclear Power, het Franse EDF, KHNP uit Zuid-Korea en het Russische Rosatom.
Innovatie: Meer efficiëntie, meer groene stroom
Parkeerterrein met zonnepanelen bij kerncentrale Dukovany
Net als in Nederland wordt ook in Tsjechië volop geïnvesteerd in het verhogen van de efficiëntie van bestaande kerncentrales. Denk hierbij aan slimme hergebruik-systemen voor restwarmte en het optimaliseren van koelwaterstromen – technieken waarvan we ook in de Eemshaven of bij Borssele zeker kunnen leren.
Een recent project in Dukovany is het nieuwe personeels- en bezoekersparkeerterrein, uitgerust met zonnepanelen. Deze panelen leveren niet alleen extra, duurzame elektriciteit aan de centrale zelf, maar ook terug aan het net. Het is een krachtig lokaal voorbeeld dat laat zien wat er allemaal mogelijk is wanneer innovatie en traditie samenkomen in de energiesector.
Wat betekent dit voor de energietoekomst van Europa?
De uitbreiding van Dukovany is tekenend voor de trend in Centraal- en Noord-Europa: een herwaardering van kernenergie als aanvulling op zon en wind. Nederland kijkt ondertussen aandachtig naar deze ontwikkelingen, zeker nu gesprekken over een tweede kerncentrale in Zeeland steeds concreter worden.
Wie het energienieuws volgt, ziet dat de lessen uit Dukovany niet alleen voor Tsjechië relevant zijn. Slim combineren van bestaande en nieuwe technologieën, aandacht voor veiligheid en betrokkenheid van alle partijen – dát zijn de sleutels tot een toekomstbestendig netwerk, ook bij ons.
