Het Tsjechische project CANUT, gesteund door de Technologische Agentschap van Tsjechië, heeft in acht jaar tijd opvallende resultaten geboekt voor de toekomst van kernenergie — en versterkt zo de internationale positie van Tsjechië als speler in de energiebranche.
Koeltorens van een kerncentrale.
Foto: Goos VEENENDAAL / Pixabay
Kernenergie blijft in 2025 een cruciaal onderdeel van de energiemix in veel landen, ook in Nederland. Terwijl de Energiewet steeds meer verlangt naar een CO₂-vrije energievoorziening, bouwen landen als Tsjechië en Nederland (denk aan de plannen rond Borssele) juist aan nieuwe reactoren. Maar kernenergie verandert razendsnel: in Tsjechië werken wetenschappers nu aan technologieën die de game volledig kunnen wijzigen.
CANUT: Centrum voor Geavanceerde Nucleaire Technologieën
Het CANUT-project — voluit het Centrum voor Geavanceerde Nucleaire Technologieën — bracht topwetenschappers en innovatieve bedrijven samen om nieuwe apparaten en technologieën voor moderne kernenergie te ontwikkelen.
Deze combinatie van kennis en praktijk resulteerde de afgelopen acht jaar in tal van oplossingen die Tsjechië én Europa op voorsprong zetten. Niet alleen qua techniek, maar vooral als het gaat om bevoorradingszekerheid en milieueisen — thema’s die u als bewuste consument ongetwijfeld bezighouden.
Vooruitkijken: Generatie IV & Internationale Samenwerking
Hoewel kernfusie (de ‘heilige graal’ van onuitputtelijke energie) nog altijd toekomstmuziek is, legt CANUT de nadruk op het verbeteren van huidige reactoren en het ontwikkelen van zogenoemde Generatie IV-kerncentrales. Deze beloven hogere veiligheid, efficiëntie en fors minder kernafval — een cruciaal maatschappelijk vraagstuk.
Van Lab naar Praktijk: Patenten en Partnerschappen
- 5 patentaanvragen dienden de Tsjechische onderzoekers in.
- 14 gebruiksmodellen zijn vastgelegd.
- Er ontstonden functionele prototypes, geavanceerde software en tastbare producten waar de industrie vandaag al mee werkt.
Tijdens het CANUT-programma (2012-2019) werkten drie toonaangevende bedrijven en vijf onderzoeksinstituten nauw samen. Dit versnelde niet alleen technologische innovaties, maar ook het delen van kennis met het bedrijfsleven — een aanpak die we in Nederland van organisaties als TNO goed kennen.
“Het is een logische stap om kernenergie voortdurend te willen verbeteren, niet alleen voor de veiligheid maar ook voor maximale efficiëntie en duurzaamheid. Hoe efficiënter de technologie, hoe minder kernafval we produceren. Onze expertise en de behaalde resultaten zijn van groot belang voor de hele sector,” aldus Petr Konvalinka, voorzitter van de Technologische Agentschap van Tsjechië.
Strategische Allianties Tot Over de Grens
Het project gaf ook een flinke impuls aan internationale samenwerking. Denk aan partnerschappen met zwaargewichten als CERN, CEA, JINR Dubna, NASA, Westinghouse en ABB. Zulke connecties geven Tsjechië, en bij uitbreiding heel Europa, toegang tot grensverleggende kennis en investeringen.
Wat Betekent Dit voor Nederland?
- Duurzame energie: Nederland ervaart, net als Tsjechië, druk op het realiseren van betrouwbare, schone energie. Innovatie op kerngebied levert direct bruikbare inzichten voor de energietransitie.
- Internationale concurrentiepositie: Projecten als CANUT laten zien dat Europa innovatiekracht heeft buiten de traditionele energie-reuzen om.
- Kans voor het bedrijfsleven: Ook Nederlandse bedrijven (zoals NRG Petten of Urenco Almelo) kunnen van deze kennis profiteren.
Tegen 2030 wordt kernenergie opnieuw belangrijker in het Europese energiebeleid. Initiatieven zoals CANUT laten zien dat er — misschien verrassend — in onze regio volop werk wordt gemaakt van een veilige, schone en innovatieve energievoorziening voor komende generaties.
