De energierevolutie is volop gaande in Nederland. Wist u dat het opwekken van elektriciteit uit duurzame bronnen zoals zonnepanelen en windmolens inmiddels goedkoper is dan uit kolen of andere fossiele brandstoffen? Nieuwe cijfers van Duitse onderzoekers laten een duidelijke trend zien die zich de komende jaren alleen nog maar zal versterken.
De kosten per kilowattuur: hoe zit dat in de praktijk?
Onderzoekers van het Fraunhofer Instituut in Freiburg hebben de werkelijke kosten van elektriciteitsopwekking doorgrond: ze analyseerden marktdata over investeringen, onderhoud en technische details. Zonnepanelen op gewone daken (tot 30 kilowatt) in Zuid-Duitsland produceren elektriciteit voor 5,7 tot 8,8 eurocent per kilowattuur. In Noord-Duitsland liggen deze kosten wat hoger, namelijk tussen 7,8 en 12,0 eurocent – vergelijkbaar met cijfers in onze noordelijke provincies, waar zonuren schaarser zijn.
Grotere veldinstallaties (≥1 megawatt) zijn nog efficiënter: in Zuid-Duitsland komt u uit op 4,1 tot 5,0 eurocent per kilowattuur. In Noordelijke regio’s betaalt men tussen 5,7 en 6,9 eurocent. In Nederland zijn de goedkoopste zonneparken inmiddels vergelijkbaar, zeker rond Zeeland en Flevoland.
Agro-PV: oogsten én energie
Steeds meer boeren springen in op deze trend dankzij agrarische zonnepanelen (agro-PV). De kostprijs daarvan bedraagt momenteel 5,2 tot 8,7 eurocent per kilowattuur in Zuid-Duitsland, oplopend tot 11,9 eurocent in het noorden. Nederlandse projecten draaien vergelijkbare rendementen, afhankelijk van de schaal en de lokale subsidies voor duurzame landbouw.
Kolen- en gascentrales: verliezen terrein
De kosten van stroomproductie uit kolen blijven stukken hoger. Volgens Fraunhofer kost een kilowattuur uit bruinkoolcentrales tussen 15,1 en 25,7 eurocent; bij steenkool 17,3 tot 29,3 eurocent en bij flexibele gascentrales zelfs tot 32,6 cent. Kijken we naar kernenergie, dan lopen de schattingen uiteen van 13,6 tot zelfs 49 eurocent per kilowattuur – en dan zijn opslag van radioactief afval en veiligheidskosten nog niet eens meegerekend.
Batterijopslag en de prijsdalingtrend
Eén van de grote trends voor 2025 en verder: integratie van batterijopslag bij zonnestroomsystemen. Voor kleine thuisbatterijen liggen de kosten tussen 9,1 en 22,5 eurocent per kilowattuur, bij grote dakinstallaties met batterijen tussen 7,3 en 16,0 eurocent. Koppelt u een zonnepark aan een batterij, dan daalt dit verder naar 6,0 tot 10,8 eurocent per kilowattuur.
Vooruitblik naar 2045: elektriciteitsprijs blijft dalen
De vooruitzichten zijn straks nog positiever. Onderzoekers verwachten dat tegen 2045 de kosten voor kleine zonnepaneel-daksystemen dalen naar 4,9 tot 10,4 eurocent per kilowattuur. Veldsystemen komen zelfs uit rond 3,1 tot 5,0 eurocent per kilowattuur. Ook kleine thuisbatterijen worden goedkoper (7 tot 19 eurocent per kilowattuur), vooral als de productiekosten van batterijen blijven dalen richting 180 tot 700 euro per kWh opslagcapaciteit.
Wat betekent dit voor u als Nederlandse consument?
- De prijsverschillen tussen ‘oude’ en ‘nieuwe’ energiebronnen worden steeds groter.
- Zelf een zonnepaneel installeren of kiezen voor groene stroom via Nederlandse aanbieders als Greenchoice, Vandebron of Eneco is tegenwoordig zowel duurzaam als financieel aantrekkelijk.
- Voor wie in accu’s investeert, zijn energieonafhankelijkheid en lagere kosten binnen handbereik.
Conclusie: de toekomst is groen én voordelig
Deze cijfers laten geen ruimte voor twijfel: wind- en zonne-energie concurreren kolossaal met fossiele energie. Het tempo waarmee de prijzen dalen en de technologie voortschrijdt, maakt dat Nederland – net als Duitsland – in rap tempo richting een energiemarkt met voornamelijk duurzame, kostenefficiënte stroom ontwikkelt. Uiteindelijk wint niet alleen het klimaat, maar ook uw portemonnee.
