De Tsjechische stad Liberec zet vol in op duurzaamheid: een onafhankelijk onderzoek moet in beeld brengen of zonnepanelen op verschillende gemeentelijke gebouwen technisch én financieel rendabel zijn. Dit betekent dat op korte termijn basisscholen en kinderdagverblijven letterlijk en figuurlijk in een nieuw daglicht komen te staan.
Een slimme zet in tijden van hoge energiekosten
Net als veel Europese steden worstelt Liberec sinds 2023 met recordhoge energierekeningen. Het stadsbestuur kijkt daarom nadrukkelijk naar manieren om kosten te drukken én het klimaatbelang te dienen. Daar hoort zonnepanelen op gemeentelijke panden bij, mits technische en economische analyses groen licht geven. Die gedegen aanpak is een les die Nederlandse gemeenten volgens mij ter harte mogen nemen.
Welke gebouwen staan op het programma?
- Basisschool Broumovská
- Basisschool Dobiášova
- Basisschool op het Náměstí Míru
- Kinderdagverblijf Kytička
- Kinderdagverblijf Čtyřlístek
- Kinderdagverblijf Beruška
- Kinderdagverblijf Motýlek
- Daarnaast theaterwerkplaatsen van F. X. Šaldy aan de Americká straat
Volgens het openbaar register loopt er nu een technische en economische studie voor deze locaties. Pas als die uitwijst dat zonnepanelen daadwerkelijk voordelen bieden – financieel én qua energieoutput – zal de stad doorgaan naar de volgende stap: het kiezen van uitvoerende partners.
Meer dan alleen besparen: richting klimaatneutraliteit
Hoewel het directe voordeel draait om lagere energiekosten, is het achterliggende doel minstens zo belangrijk: de CO₂-uitstoot van Liberec omlaag brengen. Die focus past helemaal binnen het Europese beleid voor klimaatneutrale steden in 2030. De Europese Commissie rekent Liberec sinds kort tot de honderd pionierssteden binnen dit programma.
En dat terwijl de stad na het financieel zwaar verlopen WK Noords skiën in 2009 nog steeds kampt met torenhoge schulden. Juist deelname aan het EU-programma kan nieuwe investeringen losmaken die lang onbereikbaar leken. Zo wordt Liberec mogelijk niet alleen een inspirerend voorbeeld in eigen land, maar krijgt de stad ook de financiële ademruimte om écht te vernieuwen.
Wat kunnen Nederlandse gemeenten hiervan leren?
- Breng altijd eerst technische en financiële haalbaarheid in kaart voordat je grootschalig instapt.
- Begin bij publieke gebouwen die veel gebruiken én zichtbaar zijn in de wijk.
- Zoek aansluiting bij Europese duurzaamheidsprogramma’s – die bieden geld én kennis.
- Draagvlak onder inwoners groeit als scholen en kinderopvang profiteren; denk dus ook aan communicatie richting ouders en omwonenden.
Heeft uw gemeente al vergelijkbare plannen? De ervaring uit Liberec toont hoe je stap voor stap, zelfs met een beperkt budget, toch richting klimaatneutraal en lagere lasten kunt bewegen. Dit voorbeeld verdient zeker een plaats op de Nederlandse duurzaamheidsradar.
