De afgelopen maanden klinkt het bijna ongelooflijk: Nederlandse ondernemingen zitten enorm in de knel door de hoge energieprijzen en schakelen daarom over op soms merkwaardige en zelfs discutabele oplossingen. Productie wordt stilgelegd of radicaal veranderd, en bedrijven gaan steeds creatiever op zoek naar manieren om goedkoper aan energie te komen.
Tot voor kort was het ondenkbaar dat een bedrijf in Amersfoort of Breda volledig op dieselgeneratoren zou draaien, maar in 2025 is dat voor een groeiende groep ondernemers het nieuwe normaal geworden. Waar dieselaggregaten voorheen puur als noodvoorziening dienden, functioneren ze nu bij verschillende firma’s als voornaamste energiebron – “groen” kun je dit echter niet noemen.
Dieselgeneratoren winnen terrein: waarom loont het?
Door de stijging van de stroomprijzen op de Nederlandse spotmarkt, zeker na het aflopen van eerder afgesloten vaste contracten, zien sommige bedrijven zich gedwongen om radicaal te denken. De kosten per kilowattuur via eigen dieselopwekking kunnen uitkomen op ongeveer €0,34 (omgerekend van 8 kronen), wat in sommige gevallen aanzienlijk voordeliger is dan afnemen bij traditionele leveranciers zoals Vattenfall of Eneco.
Dit is niet het enige bijzondere voorbeeld. Er zijn bedrijven die oude gasgestookte cv-ruimtes verbouwen zodat ze ook hout, steenkool of zelfs minder duurzame brandstoffen kunnen verstoken. Dit merken ook specialisten zoals MJ Energie Benelux, een adviesbureau voor zakelijke energievraagstukken, die steeds vaker dergelijke verzoeken vanuit de industrie krijgen.
Creatief, maar niet duurzaam: groene ambities overboord
Volgens energie-expert Peter Uittenbroek van MJ Energie Benelux worden oplossingen aangedragen die geen bijdrage leveren aan de duurzamere doelstellingen van het Nederlandse Klimaatakkoord – integendeel, ze zijn soms ronduit schadelijk. “In de winter van 2025 verwachten we opnieuw meer hout- en kolenkachels bij bedrijven én in huishoudens. Soms wordt de gasgestookte cv-ketel letterlijk ingeruild voor een ouderwets kolenmodel.”
Dit lijkt polariserend: aan de ene kant willen we in Nederland massaal vergroenen, aan de andere kant dwingt de markt ondernemers om CO₂-uitstotende keuzes te maken. En dat niet alleen: ook concurrentiepositie staat onder druk.
Voorbeeld uit de praktijk: import wint het van lokale productie
Bij een Zaansbedrijf dat aluminiumprofielen maakt, stegen de energiekosten binnen een jaar met meer dan 900%. De directie besloot daarop de productie tijdelijk te stoppen en in plaats daarvan dezelfde profielen uit Polen te importeren. Poolse leveranciers draaien vaak nog grotendeels op goedkope steenkool, wat drastisch lagere prijzen mogelijk maakt.
- Hogere energiekosten maken Nederlandse productie minder aantrekkelijk
- Bedrijven wijken uit naar goedkopere markten in Centraal-Europa
- Dit zet de toekomst van Nederlandse maakindustrie onder druk
Hoe groot het probleem is, blijkt uit de toenemende vraag naar advies over grensoverschrijdend inkopen en noodaggregaten bij verschillende regionale MKB-verenigingen. Veel ondernemers uit bijvoorbeeld de groene sector in Flevoland of de maakindustrie in Twente worstelen met vergelijkbare keuzes.
Wat kunt u als ondernemer doen?
- Onderzoek realistisch alle (duurzame én minder duurzame) opties voor uw energievoorziening.
- Bekijk collectieve inkoopmogelijkheden samen met branchegenoten, bijvoorbeeld via MKB-Nederland.
- Overweeg tijdelijke productiestops, heroriëntatie naar buitenlandse toelevering of samenwerking met andere lokale bedrijven.
- Blijf de ontwikkelingen rond overheidssteun voor de energie-intensieve sector nauwlettend volgen.
Feit blijft: de stijgende energiekosten kunnen ons landschap blijvend veranderen. Of deze “energiecrisis” voor structurele vergroening gaat zorgen, hangt sterk af van keuzes die we nú maken – als ondernemers, maar óók als samenleving.
