Het gebruik van hout en houtpellets als energiebron ligt in 2025 opnieuw onder de loep. Vooraanstaande Europese wetenschappers adviseren om het verbranden van hout als energiebron binnen de EU strikter te reguleren. Volgens hun nieuwste onderzoek veroorzaakt houtverbranding meer uitstoot dan het verbranden van fossiele brandstoffen zoals aardgas of kolen.
Veel Nederlanders denken bij biomassa direct aan een duurzaam alternatief. Maar de praktijk blijkt weerbarstiger. Onderzoekers van onder meer de TU Delft en Wageningen Universiteit waarschuwen: de huidige EU-richtlijn stimuleert het gebruik van hout als duurzame energie, terwijl het effect op het klimaat juist negatief kan uitpakken. De uitstoot van broeikasgassen bij houtverbranding is niet te onderschatten en vaak hoger dan velen vermoeden.
Waarom adviseert men beperking?
Het advies aan het Europees Parlement is helder: stop de grootschalige ondersteuning van het kappen en verbranden van hout voor energie. Al meerdere keren woedde er in Brussel een discussie: kan houtbiomassa écht als hernieuwbare energie gelden? Een groeiende groep experts vindt van niet. De argumenten zijn stevig onderbouwd:
- Bij verbranding van hout komt gemiddeld 13% meer CO2 vrij dan bij verbranding van fossiele brandstoffen.
- Als je rekening houdt met de tijd die het kost om het gekapte hout weer aan te vullen (de “koolstofschuld”), kunnen de emissies zelfs dubbel zo hoog uitvallen.
- Het grootschalig kappen van bossen tast bovendien biodiversiteit aan en vermindert de natuurlijke opslag van koolstof.
Reactie van de energiesector
Het voorstel voor strengere regels op houtverbranding stuit op weerstand bij energiebedrijven. Grote Nederlandse warmteleveranciers – denk aan Eneco en Vattenfall – investeerden de afgelopen jaren fors in biomassacentrales en installaties voor houtsnippers. Zij kozen bewust voor biomassa om het Nederlandse Klimaatakkoord te halen. Nu de wetenschappelijke inzichten kantelen, vrezen deze bedrijven voor hun investeringen.
Praktische tips: wat kunt u als consument doen?
- Stel kritische vragen over de herkomst en duurzaamheid van uw energie. Veel energiemaatschappijen bieden groene stroom aan, maar check goed uit welke bronnen deze stroom écht komt.
- Denk bij de keuze voor een kachel of haard steeds aan het milieu: elektrische warmtepompen of stadsverwarming zijn veel schoner dan houtstook.
- Bent u gebonden aan biomassa om uw huis te verwarmen? Overweeg dan om over te stappen op gecertificeerd FSC- of PEFC-hout, maar besef: écht duurzaam wordt het pas wanneer houtverbranding tot het verleden behoort.
Feitje dat verrast
Wist u dat Nederland tot 2023 wereldwijd tot de top behoorde in de import van houtpellets uit landen als de VS en Canada? Onderzoek uit 2024 toont dat het transport en de productie van deze pellets extra CO2-uitstoot opleveren, waardoor de milieuwinst verder afneemt.
Wat brengt de toekomst?
Het lijkt onvermijdelijk: strengere regels en mogelijk zelfs een Europees verbod op het grootschalig verbranden van hout liggen op tafel. Wilt u als Nederlander bijdragen aan een beter klimaat? Dan loont het om kritisch te kijken naar uw energiebron. Dit onderwerp blijft in beweging – houd het nieuws van onder andere NOS en NRC in de gaten voor de laatste ontwikkelingen.
